Grippers, pennen en schrijfonderwijs
Auteur: Petra Middag-Broks
Kinderfysiotherapeut en moeder
Een vraag die ik vaak van leerkrachten en ib’ers krijg is: “welke pen is geschikt voor deze leerling”. Het gaat dan om leerlingen met een krampachtige greep of slecht leesbaar handschrift. Zomaar een andere pen is echter zelden de juiste oplossing. Kinderen waarvan de pengreep voldoende ontwikkeld is, kunnen namelijk leren schrijven met elk regulier materiaal.
Er wordt in Nederland vrij vroeg begonnen met schrijfonderwijs. Het risico is dat kinderen nog onvoldoende ontwikkeling door hebben gemaakt om met succes aan deze moeilijke meervoudige taak te beginnen. Kinderen moeten tijdens het schrijven op zoveel dingen tegelijk letten dat ze niet ook nog op hun greep kunnen letten. Het is daarom belangrijk eerst te werken aan het verfijnen van de pengreep en het afstemmen van kracht, richting en snelheid met voorbereidend schrijfmateriaal, vóór er met letters begonnen wordt.
De duim moet zijn eigen taak krijgen in het sturen van het materiaal.
Om dit voor elkaar te krijgen moet de duim recht tegenover de wijsvinger op bijvoorbeeld het potlood geplaatst worden en steunt het potlood op de middelvinger. De andere vingers zijn ontspannen gebogen in de hand. De duim en wijsvinger zijn licht gebogen en geven evenveel kracht zodat ze samen makkelijk een buig/strekbeweging en later een cirkelvormige beweging kunnen maken.
Bij kleuters kunnen deze bewegingen al geoefend worden door kleine tekeningentjes te maken van maximaal 1x1 cm. Een verhaaltje dat kan helpen bij een juiste greep is: “papa en mama zitten vóór in de auto en de kinderen achterin. Papa en mama mogen niet bij elkaar op schoot gaan zitten, dan krijg je ongelukken en wordt de politie boos.”
Als extra ondersteuning bij het aanleren van de juiste greep kan een gripper uitkomst bieden.
Er zijn zeer veel verschillende grippers in de handel met ieder hun eigen voor- en nadelen. Twee grippers die vaak veel en snel effect hebben zijn de zachte gripper en de crossover gripper van Toys42hands.