Home / Druk of proprioceptieve informatie: zwaar speelgoed

Druk of proprioceptieve informatie: zwaar speelgoed

Auteur: Els Rengenhart

Ergotherapeut en SI specialist

Het belang van druk of proprioceptieve informatie in combinatie met zwaar speelgoed


Op verzoek van Tanja van Toys42hands heb ik de Sensory Rollers van Fat Brain Toys uitgeprobeerd.

Eigenschappen

Drie gekleurde ballen van 6 cm doorsnee. De ballen zijn relatief zwaar - ongeveer 150 gram per stuk. Dat maakt dat ze ook voor een volwassene prettig in de hand liggen. De ballen zijn gemaakt van siliconen - PBA vrij. Hierdoor zijn ze bijtbestendig voor baby's en kleine kinderen. Ze kunnen ook in de afwasmachine. Op iedere bal zijn twee verschillende soorten reliëf aangebracht. Bij het oppakken, rollen of op welke manier dan ook van bewegen van de ballen, geven ze een zacht prettig geluid. Door de fabrikant wordt aangegeven dat ze geschikt zijn voor kinderen vanaf 6 maanden tot vijf jaar. Ik denk dat deze mooi en doordacht vormgegeven ballen ook voor oudere kinderen en zelfs volwassenen bruikbaar zijn.

 

De sensory ballen zijn voor verschillende doeleinden te gebruiken:

• Spelen en bewegen over de grond.

Voor baby's en jonge kinderen om er mee te rollen, ze op te pakken, in hun mond te stoppen en geluid mee te maken. Zowel door hun vorm als door het geluid dat ze maken, lokken ze uit om mee te bewegen. Doordat de sensory ballen relatief zwaar zijn en mogelijk ook door het materiaal en en het reliëf van de ballen, rollen ze niet meteen ver weg. Dat lokt uit om er weer naar toe te kruipen en verder te spelen. Op die manier lokken ze ook uit tot spelen en bewegen over de grond.

• De ballen liggen - zeker ook door hun gewicht - prettig in de hand.

Dat geldt in ieder geval voor volwassenen en oudere kinderen. Door de ronde vorm ga je ze bijna automatisch tussen je beide handen bewegen. Op die manier geven ze precies genoeg druk. Dat is een prettig gevoel dat kan helpen om minder gauw afgeleid te zijn als je ergens gericht over na wilt denken of bijvoorbeeld op moet letten op school of bij een vergadering. Het is dan een soort wal of bescherming tegen andere afleiding. Wil je hierover meer weten zie Concentratie

• Muziekinstrumentje

Door de verschillende geluiden die de sensory ballen maken, zijn ze ook als een muziekinstrumentje te gebruiken. Bijvoorbeeld door de ballen te schudden of snel van je ene hand in de andere te laten rollen.

• Geen geluid meer bij druk

Het grappige aan deze sensory ballen is, dat als je er voldoende druk op geeft, bijvoorbeeld door een bal met druk over je bovenbeen of over een tafel te rollen, ze geen geluid meer geven. Daar zijn natuurlijk ook allerlei spelletjes mee te verzinnen, zoals zolang mogelijk met een bal over een tafel te rollen zonder dat er geluid wordt gemaakt.

• Relief voelspellen

Door de zes soorten verschillende reliëfs is er ook van alles te voelen aan de sensory ballen. Ook daar kan een spelletje van worden gemaakt. Bijvoorbeeld door een bal in een sloop te stoppen, en het kind nadat hij zonder te kijken de bal heeft gevoeld, die bal op het bijgeleverde doosje aan te wijzen.

Het belang van druk of proprioceptieve informatie

Houding en beweging

Druk geeft informatie over de houding en bewegingen van ons lichaam. Daardoor kunnen we ons lichaam en onze bewegingen sturen zonder er veel aandacht aan te besteden; onze bewegingen verlopen daardoor voor een groot deel automatisch.

Verstibulaire en tactiel over- en ondergevoeligheid

Druk speelt ook een belangrijke rol bij het normaliseren van vestibulaire en tactiele over- en ondergevoeligheid. Zie hiervoor ook Primitieve Reflexen. Door druk te gebruiken in combinatie met aanraken en bewegen, kunnen de aanrakings- en bewegingsprikkels beter worden verwerkt.

Stabiliserend effect op zintuigenprikkels

Druk heeft een stabiliserend effect op zintuigprikkels in het algemeen, en aanraking- en bewegingsprikkels in het bijzonder. Het gaat vooral de snelle wisseling van over- en ondergevoeligheid reacties tegen.

Informatie voor de zintuigen

Druk is een voornamelijk op infomatie gericht zintuig in tegensteling tot bijvoorbeeld de tast en het evenwicht. Deze laatste twee zintuigen hebben ook een sterk waarschuwende functie in relatie tot het handhaven van stabilieit en evenwicht. Het evenwichtsorgaan let vooral op dat we niet vallen en onze tast dat de grond stevig genoeg is om steun te nemen en op te bewegen. Wanneer de waarschuwende functies van de zintuigen overheersen, vertonen we vooral overlevingsgedrag - een adequate reactie in situaties van gevaar. Bij het overheersen van de informatieve functies van de zintuigen zijn we meer op beleving gericht.

Het is mijn ervaring dat het gebruik van druk of proprioceptieve informatie kan bijdragen aan meer stabiliteit en beleving.

Dat geldt voor iedereen - met of zonder prikkelverwerkingsproblemen.